BEHANDELING

De therapie kan uit verschillende aspecten bestaan: manuele lymfdrainage, compressietherapie, lymfetapen en lymfepress.
Aan CircAid is een speciaal hoofdstuk gewijd.

MANUELE LYMFEDRAINAGE

Bij lymfoedeem.

Manuele lymfdrainage (een speciale massagetechniek) zorgt ervoor dat het vocht beter afgevoerd wordt. Hierdoor nemen pijn en stijfheid af.

Er zijn twee technieken:
1 oedeemgrepen - met een zacht pompende beweging van de handen activeert de therapeut het fijne netwerk van de lymfevaten in het oedeemgebied.
Het vocht wordt naar delen van het lichaam gemasseerd waar het beter afgevoerd kan worden.
2 fibrosegrepen - de therapeut masseert verhard weefsel (fibrose), zodat het soepeler wordt en de pijnlijke stijfheid afneemt.

Enerzijds wordt het vocht omhoog gedrukt en anderzijds worden de kleinere bloed - en lymfevaten geprikkeld het vocht af te voeren.
Het is een milde massage, die ervoor zorgt dat de afvoer van vocht gestimuleerd wordt, maar zonder dat de circulatie toeneemt.
Dat zou nl. een toename van vocht geven.

Bovendien worden littekens en bestraald gebied zo soepel mogelijk gehouden, waardoor er minder belemmering van het vochtafvoer kan ontstaan.

Het oedeem moet naar de andere oksel of naar de liezen.
Dit afvoer gebied moet in een optimale conditie gebracht worden.

BINDWEEFSEL - SPIER MASSAGE

Bij lipoedeem

Deze vorm van massage is gericht op het soepeler maken van de huid, vetweefsel en spieren.

COMPRESSIE THERAPIE

Bestaat uit zwachtelen, een elastische arm- of beenkous of circaid, een klittenband compressie syteem (zie hoofdstuk circaid).

Zwachtelen

Zwachtelen is een zeer efficiënte manier om oedeem terug te dringen. Regelmatig wordt de omvang van de ledemaat opgemeten. Pas als deze niet meer afneemt, wordt een elastische kous opgemeten. Deze periode duurt tussen de 1-2 weken.
Er wordt voornamelijk met korte rek zwachtels gewerkt. Lange rek zwachtels hebben de neiging teveel in te snoeren.

Steunkous

Vervolgens wordt een elastische kous opgemeten, die gedurende de dag gedragen moet worden.
Bij de arm bestaat de kous uit een armdeel en een losse handschoen. Niet iedereen heeft een handschoentje nodig.
Bij ernstig oedeem moet de kous de hele dag gedragen worden. Bij lichtere vormen slechts een deel van de dag of week.

Er bestaan verschillende klassen kousen:
Klasse 1: de lichtste vorm, die door de zorgverzekering niet vergoed wordt.
Klasse 2: dit is de meest voorkomende sterkte.
Klasse 3: deze sterkte is nodig bij zware vormen van oedemen, zowel bij armen als bij benen.

Klasse 2 en 3 worden vergoed na machtiging door een huisarts of specialist.

In het begin wordt de kous de hele dag gedragen. S' nachts wordt hij wel af gedaan.
Na verloop van tijd kan onderzocht worden of de arm/been niet dikker wordt als men de kous eerder uittrekt.
Het afbouwen moet uiteraard met beleid gebeuren en is niet bij iedereen mogelijk.
Het herstellen van de afvoer van vocht is een langzaam proces. Zelfs na jaren kan de conditie nog toenemen, zodat de kous minder lang gedragen hoeft te worden.

Er bestaan twee typen kousen:
1. de vlakbrei kous - deze kous wordt in een patroon gebreid en vervolgens met een naad aan elkaar gemaakt. Met deze techniek kunnen bij grotere omvangs- verschillen goed passende kousen worden gemaakt.
2. rondbreikous - deze kous heeft geen naad.

LYMFETAPEN

Hierbij wordt tape op het lichaam aangebracht.

Dit zorgt ervoor dat de huid enigszins van de ondergrond wordt opgelicht en het geeft een micro-massage bij bewegingen. Het is gebleken dat hierdoor verschillende processen in het lichaam worden gestimuleerd. Eén hiervan is de lymfe-afvoer. Het is dus in principe het tegengestelde van zwachtelen. In plaats dat het weefsel onder druk wordt gezet, komt er ruimte. Dit kan onder andere nuttig zijn op plaatsen waar niet gezwachteld kan worden, zoals de borst of bij vocht onder de oksel.

Littekens kunnen bij tapen soepeler worden en beter genezen.

LYMFEPRESS

Bij de lymfepress wordt een manchet om de arm of het been aangelegd. In deze manchet zitten verschillende compartimenten, die na elkaar met lucht worden opgepompt. Hierdoor wordt het vocht naar boven gedrukt. Het kan een nuttige aanvulling zijn op de behandeling, vooral bij zeer ernstige oedemen.

Een lymfepress kan bij sommige zorgverzekeraars gehuurd worden.
Dit wisselt echter per maatschappij.